W przypadku rachunku przepływów pieniężnych, możemy zaś mówić o niemal wglądzie w stan konta bankowego danej spółki 😉 Prezentuje on przepływy gotówki w trzech obszarach spółki: operacyjnym (O) – opisujący kondycję działalności gospodarczej przedsiębiorstwa – czy firma w ogóle generuje gotówkę z tego, czym się
Analiza sprawozdań finansowych jest jedną z najważniejszych umiejętności, którą powinien posiadać inwestor chcący inwestować w papiery wartościowe spółek. Wśród wielu metod dominują głównie analizy oparte na wskaźnikach. Zazwyczaj odnoszą się one do bilansu oraz rachunku zysków i strat. W mniejszym stopniu stosowane są wskaźniki dotyczące rachunku przepływów pieniężnych, którym zamierzam poświęcić osobny artykuł. Tym razem jednak chciałbym zająć się najprostszą, jak sądzę, metodą analizowania rachunku przepływów pieniężnych. Analizowanie cash flow Rachunek przepływów pieniężnych informuje nas o rzeczywistym przepływie gotówki w spółce, a nie o zyskach i stratach, które nie zawsze pociągają ze sobą faktyczny przepływ pieniądza. Nie brak jest spółek, które mają poważne problemy pieniężne mimo osiąganych zysków. Nie brak również spółek stratnych, które sprawnie radzą sobie z przepływem pieniądza. Dlatego też niezwykle istotną częścią analizy finansowej przedsiębiorstwa jest analiza rachunku przepływów pieniężnych. Bardzo prostą metodą tej analizy jest badanie kierunków przepływów pieniężnych w różnych sferach działalności przedsiębiorstwa. Więcej na temat konstrukcji rachunku przepływów pieniężnych możecie przeczytać w artykule poświęconym temu zagadnieniu. W tym miejscu przypomnę tylko, że rachunek przepływów pieniężnych (cash flow) informuje o wpływach i wydatkach w trzech segmentach działalności jednostki: operacyjnej (związanej z jej podstawową działalnością), inwestycyjnej oraz finansowej. Pomijając sytuację, w której wpływy równają się wydatkom lub jedne i drugie są równe 0, istnieje 8 możliwych konfiguracji wpływów i wydatków z poszczególnych segmentów działalności. Każda z tych konfiguracji wskazuje charakteryzuje różne sytuacje, w których może znaleźć się jednostka. Ich interpretacja pomaga lepiej zrozumieć w jakim stadium rozwoju oraz w jakiej sytuacji ze względu na zarządzanie i czynniki rynkowe, znajduje się aktualnie spółka. Interpretacje te są co prawda obarczone dużą dozą subiektywności i nie należy traktować ich jako swego rodzaju prawdy objawionej. Tym bardziej w sytuacjach, w których przepływy z jednego z segmentów są znacznie większe niż z innych (niezależnie od tego czy dominują wpływy czy wydatki). Jednakże, metoda analizy polegająca na badaniu samych tylko kierunków przepływów ma tę zaletę, że jest niesłychanie szybka, co w sytuacjach krytycznych może mieć dla inwestora duże znaczenie. Należy być jednak ostrożnym w jej stosowaniu, gdyż jest ona raczej pomocą niż głównym narzędziem analizy. Narzędzie to powinno zostać poznane przez każdego inwestora myślącego poważnie o inwestycjach w akcje lub obligacje spółek. Kierunki przepływów pieniężnych Zanim przejdziemy do omawiania poszczególnych sytuacji, dobrze jest zrozumieć o czym informują nas przepływy z poszczególnych segmentów działalności. I tak, w przypadku działalności operacyjnej nadwyżka wpływów nad wydatkami (+) jest sytuacją, którą należy oceniać pozytywnie. Oznacza to bowiem, że do jednostki wpływa więcej środków z działalności, do której owa jednostka została powołana, niż wypływa w celu sfinansowania tej działalności. Analogicznie - przewaga wydatków nad wpływami (-) z tego rodzaju działalności będzie oceniana negatywnie. W przypadku działalności inwestycyjnej nadwyżka wpływów nad wydatkami (+) oznacza, że więcej środków z tego rodzaju działalności wpływa do spółki niż z niej wypływa. Zazwyczaj związane jest to ze sprzedażą majątku trwałego, czy też wycofaniem się z niektórych inwestycji. Ocena tej sytuacji zależna jest od jej kontekstu. Czasem może być ona związana z planowym działaniem, innym razem spowodowana restrukturyzacją, jeszcze innym zaś, jest to ostatnia deska ratunku służąca ratowaniu upadającego już przedsiębiorstwa. Nadwyżka wydatków nad wpływami (-) jest zazwyczaj sytuacją pozytywną, która oznacza, że spółka wydaje swoje środki w celu ich inwestowania. Może jednak okazać się to problematyczne w sytuacji, gdy inne segmenty działalności nie przynoszą wystarczająco dużych przepływów pieniężnych. Nadwyżka wpływów nad wydatkami (+) z działalności finansowej związane jest często z zaciągnięciem kredytu, emisją papierów wartościowych, uzyskaniem dotacji lub ze spłatą udzielonych innym pożyczek wraz z odsetkami. Nadwyżka wydatków nad wpływami (-) jest związana z procesami odwrotnymi, np. spłatą kredytów lub zobowiązań z tytułu wyemitowanych obligacji. Ocena kierunku przepływów z działalności finansowej wydaje się szczególnie problematyczna, gdyż zależy w znacznej mierze od tego jakie są powody wpływów i wydatków, jak zostaną wykorzystane pieniądze z kredytów/dotacji/emisji papierów wartościowych oraz od tego jakie są kierunki przepływów z innych rodzajów działalności. Poza kierunkami przepływów dobrze jest również uwzględniać stan posiadanych środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, a także dane z poprzednich okresów sprawozdawczych. Może okazać się np. że spółka w danym okresie będzie mieć ujemne przepływy pieniężne ze wszystkich segmentów działalności, jednak posiada olbrzymie zapasy gotówkowe z lat poprzednich. W takiej sytuacji teza o prawdopodobieństwie bankructwa spowodowanego brakiem środków pieniężnych byłaby zbyt daleko posunięta. W naszych dalszych rozważaniach będziemy posługiwać się znakami (+) jako symbolem przewagi wpływów nad wydatkami, czyli dodatnimi przepływami oraz znakiem (-) jako symbolem przewagi wydatków nad wpływami, czyli przepływami ujemnymi. Pomijamy sytuacja, w których suma strumieni pieniężnych z danego rodzaju działalności jest równa 0. Kombinacje kierunków przepływów pieniężnych Sytuacja 1: Działalność operacyjna (+), Działalność inwestycyjna (+), Działalność finansowa (+). Sytuacja ta jest typowa dla przedsiębiorstw przygotowujących się do nowych przedsięwzięć lub przejęcia innej jednostki. Zwiększenie posiadanych środków pieniężnych, zarówno poprzez zaciągnięcie zobowiązań finansowych, jak i wyprzedaż majątku może okazać się konieczne do przeprowadzenia dużej inwestycji lub przejęcia innej jednostki. Nowe inwestycje dają nowe możliwości. W sytuacji, w której spółka uzyskuje dodatnie wpływy z działalności operacyjnej, mogą rodzić one nadzieję na dalszy rozwój spółki, choć oczywiście konieczna jest głębsza analiza dalszych działań planowanych przez jednostkę. Sytuacja 2: Działalność operacyjna (+), Działalność inwestycyjna (+), Działalność finansowa (-). Sytuacja typowa dla procesów restrukturyzacyjnych. Przedsiębiorstwo uzyskuje wpływy ze swojej głównej działalności. Dodatnie przepływy z działalności inwestycyjnej są naturalnym następstwem wyprzedaży części majątku w trakcie restrukturyzacji. Jednocześnie spłacane są zobowiązania wobec wierzycieli. Sytuacja 3: Działalność operacyjna (+), Działalność inwestycyjna (-), Działalność finansowa (+). Jest to sytuacja typowa dla rozwijających się jednostek gospodarczych. W moim przekonaniu jest to najlepszy możliwy układ kierunków przepływów pieniężnych. Główna działalność jednostki przynosi dodatnie przepływy, dodatkowo jednostka pozyskuje z działalności finansowej środki, które przeznaczane są następnie na inwestycje mające w przyszłości umożliwić dalszą poprawę przepływów z działalności operacyjnej. Sytuacja 4: Działalność operacyjna (+), Działalność inwestycyjna (-), Działalność finansowa (-). Ostatnia z sytuacji, którą można oceniać jako pozytywną, ze względu na dodatnie przepływy z działalności operacyjnej. Uzyskanie dodatnich przepływów operacyjnych może dawać możliwość regulowania zobowiązań finansowych, jak i podejmowania inwestycji. W ocenie tej sytuacji wyjątkowo istotna jest jednak wartość strumieni pieniężnych oraz wartość aktualnie posiadanych środków pieniężnych i ich ekwiwalentów. Jeżeli posiadane obecnie środki i wpływy z działalności operacyjnej nie wystarczą do sfinansowania wydatków z działalności inwestycyjnej i finansowej, sytuacja może rozwinąć się w niepożądanym kierunku. Sytuacja 5: Działalność operacyjna (-), Działalność inwestycyjna (+), Działalność finansowa (+). Sytuacja ta może wskazywać na przejściowe trudności finansowe jednostki gospodarczej. Negatywnie należy ocenić ujemne przepływy z działalności operacyjnej, jednak dodatnie przepływy z działalności inwestycyjnej i finansowej mogą przy dobrym zarządzaniu i sprzyjającej sytuacji rynkowej pomóc w przywróceniu jednostki na właściwe tory rozwoju. Należy jednak pamiętać, że obecnie dodatnie przepływy finansowe mogą w przyszłości nieść za sobą konieczność spłaty zobowiązań, co przy braku poprawy sytuacji na działalności operacyjnej może skończyć się poważniejszymi niż dotychczas problemami. Sytuacja 6: Działalność operacyjna (-), Działalność inwestycyjna (+), Działalność finansowa (-). Niebezpieczna sytuacja, w której przy ujemnych przepływach z działalności operacyjnej, konieczna jest spłata zobowiązań finansowych. Jednostka ratuje się poprzez sprzedaż majątku trwałego. Nie zawsze jednak wystarczy to do uratowania spółki. Sytuacja 7: Działalność operacyjna (-), Działalność inwestycyjna (-), Działalność finansowa (+). Sytuacja typowa dla młodych jednostek gospodarczych. W ich przypadku nie musi oznaczać problemów finansowych. Jest związana raczej z fazą rozwoju przedsiębiorstwa. Jednostka jeszcze nie osiąga dodatnich wpływów ze swojej głównej działalności, jednak posiada środki pieniężne z działalności finansowej, które przeznaczane są na inwestycje. Jeżeli jednak identyczna sytuacja występuje w spółkach, które są dojrzałymi przedsiębiorstwami, taki sam układ przepływów pieniężnych może być sporym powodem do obaw o dalszy los spółki. Sytuacja 8: Działalność operacyjna (-), Działalność inwestycyjna (-), Działalność finansowa (-). Sytuacja ta rodzi niebezpieczeństwo bankructwa. Ujemne przepływy ze wszystkich rodzajów działalności są wyjątkowo niebezpieczne dla zachowania płynności finansowej i terminowego regulowania zobowiązań. W przypadku tej sytuacji wyjątkowo istotne są wartości strumieni pieniężnych, w stosunku do posiadanych środków pieniężnych pozostałych do dyspozycji jednostki. Jeżeli posiada ona spore zapasy gotówkowe z poprzednich lat, pojawienie się ujemnych przepływów ze wszystkich rodzajów działalności może być tylko ostrzeżeniem. Jeżeli jednak nie posiada ona takich zapasów, sytuacja ta może postawić jednostkę przed realnym widmem bankructwa, o ile nie dokonają się jakieś zmiany. Podsumowanie Opisane powyżej interpretacje mogą różnić się od rzeczywistych powodów występowania opisanych powyżej sytuacji. Są to jedynie pewne propozycje pojawiające się w literaturze przedmiotu i opatrzone moim dodatkowym komentarzem. Niemniej jednak, w wielu przypadkach interpretacje te wydają się uzasadnione. Ich weryfikacja możliwa jest dzięki głębszej analizie sytuacji spółki. Tym co przede wszystkim powinien zapamiętać każdy inwestor jest fakt, że ujemne przepływy pieniężne z działalności operacyjnej są zjawiskiem niepożądanym. Osiąganie dodatnich przepływów z działalności, do której jednostka została powołana, jest kluczowe dla jej dalszego rozwoju. Wyjątkiem są tu młode przedsiębiorstwa, które są jeszcze w fazie inwestycji koniecznych dla osiągnięcia dodatnich przepływów operacyjnych w przyszłości. Jak już mówiłem, interpretacji poszczególnych sytuacji dotyczących rachunku przepływów pieniężnych nie można traktować jako prawdy objawionej. Trzeba dużego wyczucia i znajomości sytuacji konkretnej spółki by móc prawidłowo zastosować analizę samych kierunków przepływów. Niemniej, podane powyżej interpretacje mogą pomóc w szybkim oglądzie sytuacji. Nie powinny być jednak jedynym narzędziem analizy sytuacji spółki, gdyż tak płytka analiza może okazać się dla inwestora katastrofalna w skutkach. To przydatne narzędzie analizy finansowej, jednak należy podchodzić do niego z należytą rozwagą, gdyż stosowane w oderwaniu od innych metod analizy, jest narzędziem wyjątkowo ułomnym. Warto również zwracać uwagę nie tylko na kierunki przepływów, lecz również na ich wartości, a także wielopoziomową strukturę rachunku przepływów pieniężnych. Literatura: B. Micherda, Wykorzystanie rachunku przepływów pieniężnych w analizie finansowej, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 565, 2002.
Inna ważna funkcja Rachunku Przepływów Pieniężnych to umożliwienie identyfikacji ewentualnych problemów z płynnością finansową. Analiza przepływów pieniężnych wskazuje, czy przedsiębiorstwo posiada odpowiednią ilość środków na bieżące zobowiązania oraz czy jest w stanie czynić inwestycje.
Dla przedstawienia rachunku przepływów pieniężnych w gospodarstwie rolniczym czy ogrodniczym niezbędne jest wyjaśnienie i rozróżnienie kategorii ekonomicznych związanych z nakładami, kosztami, wydatkami i wpływami. Bywa bowiem, że w potocznym rozumieniu nie rozróżnia się trzech pierwszych kategorii i używa ich zamiennie. Oprócz wyjaśnień poszczególnych pojęć, poniżej znajduje się również przykład struktury wpływów oraz wydatków pieniężnych w gospodarstwach sadowniczych. Nakłady oznaczają zużycie siły roboczej, środków trwałych, materiałów, a także środków pieniężnych i wyrażane są w różnych jednostkach naturalnych. Z tego powodu nie można ich sumować. Poszczególne elementy mają określone ceny, stąd zużycie czynników produkcji można sumarycznie wyrazić w mierniku wartościowym. Dochodzimy tym samym do pojęcia kosztów. Koszty są kategorią ekonomiczną, która oznacza wyrażoną w pieniądzu wartość zużytej pracy ludzi, środków trwałych oraz materiałów, usług obcych, a także zaangażowanie środków pieniężnych wynikające z obciążenia jednostki wytwórczej (z tytułu ubezpieczeń, podatków kosztowych, opłat czynszowych, itp.). Koszty związane są z normalną działalnością jednostki, obejmują wszystkie fazy procesu gospodarczego w przedsiębiorstwie, a więc zaopatrzenie, produkcję oraz sprzedaż. Wydatek należy odróżnić od pojęcia kosztów. Ten pierwszy oznacza rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego jednostki gospodarczej w związku z zapłatą za określone składniki majątkowe lub usługi, a także regulowanie różnych zobowiązań. Pojęcie to jest szersze od kosztów, ponadto jedne i drugie powstają w różnym czasie. Nie wszystkie wydatki są jednocześnie kosztami. Kosztami nie są na przykład: spłata kredytu bankowego czy uregulowanie zobowiązań z tytułu podatku dochodowego. Ponadto istnieje zazwyczaj rozbieżność między czasem wydatkowania środków pieniężnych, na przykład na zakup nawozów czy środków ochrony roślin, a terminem ponoszenia kosztów z racji zużycia tych materiałów w produkcji. Ruch środków pieniężnych w przedsiębiorstwie czy gospodarstwie odbywa się poprzez wpływy (wpłaty) lub wydatki (wypłaty) gotówki z kasy lub konta bankowego. Nie można postawić znaku równości między przychodem ze sprzedaży a wpływem pieniędzy, podobnie jak nie można utożsamiać kosztów z wydatkami. Przychód ze sprzedaży powstaje w momencie, kiedy produkty są odstawione i zostanie wystawiona faktura za ich sprzedaż. Wystawienie faktury nie jest równoznaczne z zapłatą. Najczęściej sprzedaż odbywa się z odroczonym terminem płatności, stąd wpływy środków pieniężnych z tytułu sprzedaży realizowane są po upływie znacznego czasu. Wpływy (wpłaty) to wszystkie środki pieniężne, które dopływają do kasy gospodarstwa (lub na konto w banku), powiększone o wartość transakcji rozliczonych w formie wymiany naturalnej za produkt, rzecz lub usługę przekazaną partnerowi rynkowemu. Wpływy obejmują także otrzymane kredyty bankowe oraz pożyczki. Saldo przepływu środków pieniężnych (tzw. strumienie pieniężne) jest różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami, czyli wpłatami i wypłatami w określonym czasie, zazwyczaj w okresie kwartału lub roku. W gospodarstwie rolniczym można wyróżnić cztery zasadnicze rodzaje strumieni pieniężnych — związane z działalnością operacyjną, inwestycyjną, finansową oraz prywatną (osobistą) właścicieli gospodarstwa. Działalność operacyjna dotyczy podstawowej działalności gospodarstwa rolniczego. Saldo przepływu pieniędzy z tej działalności jest różnicą pomiędzy środkami pieniężnymi otrzymanymi i wydatkowanymi z gospodarstwa. Wpływy obejmują wszelkie wpłaty od odbiorców z tytułu sprzedaży produktów roślinnych, zwierzęcych i działalności ubocznej (np. świadczonych usług rolniczych). Natomiast wypłaty obejmują określone wydatki środków pieniężnych na regulowanie zobowiązań za zakupione nawozy, środki ochrony roślin i inne materiały oraz na usługi produkcyjne, wypłaty wynagrodzeń i świadczeń na rzecz pracowników najemnych, opłacenie podatków, składki ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oraz inne wydatki gotówkowe (np. zapłacone czynsze za wydzierżawienie na potrzeby gospodarstwa rolniczego obcych środków produkcji). Działalność inwestycyjna związana jest ze zmianami w majątku trwałym i sprowadza się do operacji gotówkowych i bezgotówkowych dotyczących zakupu i sprzedaży takich jego składników jak: maszyny, urządzenia, ciągniki, samochody, komputery czy oprogramowanie, a także papiery wartościowe. Saldo przepływu pieniędzy z działalności inwestycyjnej jest zatem różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami odnoszącymi się do składników majątku trwałego. Działalność finansowa obejmuje pozyskiwanie środków finansowych ze źródeł zewnętrznych czyli zaciąganie i spłacanie kredytów bankowych oraz pożyczek, regulowanie odsetek, opłat i prowizji od zaciągniętych pożyczek i kredytów, a także uzyskiwanie oprocentowania z lokat pieniężnych. W rezultacie saldo przepływu środków pieniężnych z działalności finansowej jest różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami (wpłatami i wypłatami) odnoszącymi się do kredytów, pożyczek oraz lokat. Działalność prywatna dotyczy wszelkiej pozostałej działalności, która nie ma bezpośredniego związku z gospodarstwem rolniczym, a wynika z więzi gospodarstwa rolniczego i domowego w rolniczych przedsiębiorstwach rodzinnych. Źródła wpływów środków pieniężnych z działalności prywatnej obejmują między innymi zarobkowanie poza gospodarstwem, świadczenia emerytalno-rentowe, otrzymane darowizny oraz spłaty rodzinne. Wydatki związane są z utrzymaniem rodziny, prowadzeniem gospodarstwa domowego, a zatem z zaspokojeniem potrzeb konsumpcyjnych członków rodziny. WIELKOŚĆ I STRUKTURA WPŁYWÓW ORAZ WYDATKÓW PIENIĘŻNYCH W GOSPODARSTWACH (ŚREDNIA Z 34 GOSPODARSTW) W tabeli przedstawiono wielkość i strukturę wpływów oraz wydatków pieniężnych w wybranych gospodarstwach sadowniczych na Lubelszczyźnie. Z zestawienia wynika, że podstawowym źródłem środków pieniężnych jest bieżąca działalność produkcyjna gospodarstwa ogrodniczego, czyli działalność operacyjna obejmująca przychody za sprzedane produkty roślinne, zwłaszcza owoce: jabłka (około 80%), wiśnie i śliwki (około 11,8%) oraz maliny i porzeczki (prawie 9%). Udział wpływów pieniężnych pochodzących z produkcji owoców wynosił średnio 73,5% ogółu wpływów pieniężnych osiąganych przez przeciętne badane gospodarstwo (udział tych wpływów w działalności operacyjnej — 89,8%). Znaczącym źródłem wpływów pieniężnych była działalność prywatna, obejmująca różne przychody spoza gospodarstwa wnoszone przez wszystkich członków rodziny. Były to różne formy aktywności gospodarczej oraz świadczenia socjalne — od pracy zawodowej poza gospodarstwem poprzez emerytury, renty, zasiłki, spłaty rodzinne czy darowizny do przedsiębiorczości w zakresie usług, handlu oraz agroturystyki. Wpływy pieniężne z tych źródeł stanowiły prawie 15% ogólnej kwoty przychodów. Największy wpływ na wielkość i udział strumienia wpływów z działalności prywatnej miały emerytury i renty. Zdecydowanie mniejsze znaczenie w strukturze przychodów pieniężnych miała działalność finansowa. Wpływy z tego źródła były bardzo niskie (2,41%). Tylko niewielka grupa producentów korzystała z kapitału obcego. Spośród 34 badanych gospodarstw 19 producentów nie korzystało w ogóle z kredytów i pożyczek, co świadczy o dużej ostrożności w finansowaniu działalności bieżącej i inwestycyjnej kapitałami obcymi. W strukturze wykorzystania zasobów gotówkowych największy udział osiągnęły kolejno: działalność prywatna i operacyjna, następnie finansowa oraz inwestycyjna. Wydatki na działalność operacyjną wynosiły przeciętnie 38,05%. Główną pozycję w wydatkach działalności operacyjnej zajmowały te na zakup obrotowych środków produkcji (49,9%) oraz opłata najemnej siły roboczej (36,5%). Przeciętnie w badanym gospodarstwie — z ogółu wydatków pieniężnych — co piątą złotówkę przeznaczano na nawozy, środki ochrony roślin i inne materiały produkcyjne, zaś co siódmą — na opłacenie najemnej siły roboczej. Wydatki na działalność inwestycyjną w niewielkim zakresie partycypowały w wydatkach pieniężnych badanej grupy gospodarstw. Na działalność inwestycyjną przeznaczono prawie 6-krotnie mniejsze środki niż na działalność operacyjną — udział finansowania inwestycyjnego wyniósł 6,41% całkowitych wydatków pieniężnych przeciętnego badanego gospodarstwa. Ponadto inwestycje podejmowano tylko w co trzecim gospodarstwie. Większość tych wydatków kierowana była na inwestycje o charakterze modernizacyjnym budowli i specjalistycznych urządzeń chłodniczych. Uwidoczniło się duże zróżnicowanie wydatków na działalność inwestycyjną w poszczególnych grupach obszarowych. Bowiem różnice były prawie 5-krotne — im powierzchnia gospodarstw była większa, tym więcej środków przeznaczano na inwestycje. Wyodrębnione rodzaje strumieni pieniężnych po stronie wpływów i wydatków kształtowały się odmiennie. Podstawowym źródłem wpływów środków pieniężnych była działalność operacyjna (81,77% wpływów), zaś po stronie wykorzystania zasobów gotówkowych działalność prywatna (44,47% wydatków ogółem). W rezultacie dodatnie saldo środków pieniężnych, czyli nadwyżkę wpływów nad wydatkami, osiągnięto z działalności operacyjnej (42 473 zł na jedno gospodarstwo). Pozostałe sfery działalności posiadały ujemne strumienie pieniężne, czyli więcej wydatkowano niż wynosiły wpływy. Ujemne saldo działalności inwestycyjnej wyniosło 3910 zł, finansowej — 6295 zł, a prywatnej — 20 868 zł na jedno gospodarstwo. Widać więc wyraźnie, że to głównie działalność operacyjna wzmacniała siłę finansową i wygospodarowała nadwyżki pieniężne na zabezpieczenie pozostałych potrzeb działalności. Nadwyżka finansowa działalności operacyjnej w 49,2% była przeznaczona na działalność prywatną właściciela gospodarstwa i jego rodziny, w 14,8% — na działalność finansową, w 9,2% — na inwestycyjną, zaś pozostałą część (26,8%) stanowiła akumulacja. Ostateczna kwota nadwyżki pozostająca na następne lata wyniosła średnio 11 400 zł na gospodarstwo. Dr inż. Anna Jargiełło jest pracownikiem AR w Lublinie
Rachunek przepływów pieniężnych w ocenie kondycji finansowej jednostki: Znakowa oceny struktury przepływów pieniężnych. Wykorzystanie CF w ocenie wskaźnikowej jednostki. Koszt uczestnictwa w szkoleniu obejmuje: Wykład online, autorskie materiały wysłane drogą e-mail.
Czy możemy przekazać pieniądze "do ręki"? O czym pamiętać przy sporządzaniu umowy? Czy zawsze zapłacimy podatek? Przy darowiźnie kwoty pieniężnej pojawia się wiele wątpliwości. Polecenie w umowie darowizny pozwoli uniknąć zapłaty podatku Czy potrzebny notariusz? Zgodnie z prawem oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Gdy umowa darowizny zostaje zawarta bez zachowania tej formy, staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. W praktyce oznacza to, iż możemy dokonać umowy darowizny kwoty pieniężnej bez zachowania formy aktu notarialnego. W takiej sytuacji dochodzi ona do skutku z chwilą jej wykonania tzn. przekazania kwoty pieniężnej obdarowanemu. W formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności powinna zostać zawarta umowa darowizny nieruchomości. Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF) Gdy podpisujemy umowę Decydując się na zawarcie umowy w formie pisemnej pamiętajmy o określeniu miejsca i daty jej sporządzenia, stron umowy oraz przedmiotu umowy darowizny. W umowie wskażmy zatem dokładnie kwotę pieniężną. W umowie powinny znaleźć się także oświadczenia stron: darczyńcy o przekazaniu określonej kwoty pieniężnej na rzecz obdarowanego oraz obdarowanego o przyjęciu przedmiotu darowizny. Pamiętajmy o podpisach złożonych przez obie strony (obdarowanych i darczyńców). Do udzielenia darowizny przez małżonka z jego majątku wspólnego konieczna jest zgoda drugiego małżonka. Polecenie w umowie darowizny Darczyńca może w umowie zobowiązać obdarowanego do określonego działania np. do przeznaczenia przedmiotu darowizny na określony cel. Jeżeli decydujemy się na zamieszczenie w umowie polecenia, powinno ono zostać jasno wskazane. Po śmierci obdarowanego wykonania polecenia mogą żądać jego spadkobiercy. Obdarowany może odmówić wypełnienia polecenia, jeżeli jest to usprawiedliwione wskutek istotnej zmiany stosunków. Jeżeli wypełnienia polecenia żąda darczyńca lub jego spadkobiercy, obdarowany może zwolnić się przez wydanie przedmiotu darowizny w naturze w takim stanie, w jakim przedmiot ten się znajduje. Ponadto obdarowany może zwolnić się od spełnienia polecenia przez zwrot darczyńcy przedmiotu darowizny. Zobacz również: Bezpłatny wór umowy darowizny kwoty pieniężnej Pieniądze do ręki czy przelewem? Umowa darowizny zostaje zawarta z chwilą jej wykonania, a więc w tym przypadku z chwilą przekazania kwoty pieniężnej. W przypadku członków najbliższej rodziny warto przekazać darowiznę na rachunek bankowy, aby w ten sposób uzyskać zwolnienie od podatku. Zgodnie bowiem z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli spełnią oni następujące warunki: przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę zł; nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych zostanie zgłoszone właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego; otrzymanie darowizny zostanie udokumentowane dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym. Zobacz również serwis: Podatek od darowizn Podstawa prawna: Ustawa z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny; Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.
Innymi słowy cash flow, to rachunek przepływów pieniężnych. Dokument pozwala na ustalenie, jaką gotówką dysponuje przedsiębiorstwo, z jakich źródeł ona pochodzi i jak zostały zagospodarowane te finanse. Jest uzupełnieniem pozostałych zestawień. Sposób jego sporządzenia określają przepisy.
W trakcie roku w księgach rachunkowych podatnika mogą nastąpić duże zmiany w stanie środków trwałych - nabycie lub sprzedaż samochów ciężarowych, likwidacja zestawów komputerowych. Jaki wpływ na sporządzane sprawozdanie finansowe będą miały zmiany w środkach trwałych? Zmiany w środkach trwałych będą odzwierciedlane zarówno w bilansie, jak i w rachunku zysków i strat. W bilansie będzie to wartość netto środków trwałych. W rachunku zysków i strat należy wykazać wynik ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych. Szczegółowy wykaz zmian w majątku trwałym wymagany jest również w informacji dodatkowej. W sprawozdaniu finansowym powinny być ujęte wszystkie operacje gospodarcze zaistniałe w roku obrotowym. Zarówno zakup, jak i sprzedaż czy likwidacja środka trwałego są operacjami gospodarczymi, które bezpośrednio wpływają na zmianę stanu ilościowego i wartościowego majątku jednostki. Tym samym będą one miały wpływ na poszczególne elementy sprawozdania finansowego. Zmiany ilościowe w majątku jednostki, tj.: • zwiększenia (przychody) - zakup, otrzymanie w formie darowizny itp. • zmniejszenia (rozchody) - sprzedaż, likwidacja, przekazanie w formie darowizny itp. - wprowadzane są do ksiąg rachunkowych w wartości początkowej na podstawie odpowiednich dowodów („OT - przyjęcie środka trwałego” lub „LT - likwidacja środka trwałego”). Zmiany wartościowe w majątku trwałym mogą następować w wyniku ulepszenia środków trwałych, aktualizacji ich wartości, likwidacji (częściowej lub całkowitej), sprzedaży itp. Księgi rachunkowe powinny być prowadzone w sposób na tyle szczegółowy, aby umożliwiało to rzetelne sporządzenie sprawozdania finansowego. Odpowiednio skonstruowana analityka jest bardzo ważna, ponieważ oprócz wykazanej w bilansie wartości netto środków trwałych jednostki muszą również wykazać szczegółowe zmiany w tym majątku w informacji dodatkowej. W rachunku zysków i strat z kolei należy wykazać wynik na sprzedaży środka trwałego jako zysk lub stratę ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych. Natomiast w rachunku przepływów pieniężnych należy wykazać tylko te zmiany stanu środków trwałych, które powodują w jednostce przepływ pieniężny, tj. wpływ lub wydatek. Na dzień bilansowy, weryfikując wartości rzeczowych aktywów trwałych, jednostka powinna: sporządzić tabelę zmian rzeczowych aktywów trwałych, uzgodnić wykazane w tabeli dane z księgami rachunkowymi i tabelą amortyzacji oraz porównać je z danymi w rachunku zysków i strat, rachunku przepływów pieniężnych, informacji dodatkowej. Przykład Jednostka na początek okresu (BO) posiadała w aktywach bilansu środki trwałe o wartości netto 542 000 zł, tj.: • środki transportu o wartości początkowej 550 000 zł, umorzeniu - 210 000 zł, a tym samym wartości netto w wysokości 340 000 zł, • maszyny i urządzenia o wartości początkowej 212 700 zł, umorzeniu - 10 700 zł i wartość netto - 202 000 zł. Natomiast w pasywach bilansu jednostka na początek okresu wykazała następujące dane: • kapitał podstawowy - 342 000 zł, • zobowiązania z tytułu podatków, ceł i ubezpieczeń społecznych - 200 000 zł. W ciągu roku obrotowego spółka przeprowadziła następujące operacje gospodarcze: 1. Kupiła dwa samochody ciężarowe o wartości początkowej odpowiednio 400 000 zł i 500 000 zł. 2. Dokonała odpisów amortyzacyjnych od wszystkich środków trwałych na kwotę 300 000 zł, z tego 200 000 zł dotyczyło środków transportu (grupa 7 KŚT), a 100 000 zł - maszyn i urządzeń (grupa 4 KŚT). 3. Zlikwidowała trzy zestawy komputerowe, z czego dwa z nich były całkowicie zamortyzowane (o wartości 4000 zł i 4500 zł), a jeden był częściowo zamortyzowany (wartość początkowa - 4200 zł, umorzenie - 2200 zł, wartość nieumorzona - 2000 zł). 4. Sprzedała jeden samochód ciężarowy za kwotę 70 000 zł, który był częściowo zamortyzowany (wartość początkowa - 250 000 zł, umorzenie - 210 000 zł, wartość nieumorzona - 40 000 zł). 5. Do dnia bilansowego jednostka nie zapłaciła za jeden samochód ciężarowy o wartości brutto 610 000 zł (netto 500 000 zł). Na koniec roku spółka ma kredyt obrotowy w rachunku bieżącym. Ujemne saldo na rachunku bankowym wykazuje jako zobowiązanie krótkoterminowe z tytułu kredytu. Do ewidencji i rozliczania kosztów jednostka stosuje wyłącznie konta zespołu 4 i sporządza rachunek zysków i strat w wersji porównawczej. Ewidencja księgowa 1. Faktura za kupione samochody ciężarowe: Wn „Rozliczenie zakupu” 900 000 Wn „Rozrachunki z tytułu VAT” 198 000 Ma „Pozostałe rozrachunki” 1 098 000 2. Przyjęcie nabytych samochodów do ewidencji środków trwałych na podstawie dokumentu OT: Wn „Środki trwałe” 900 000 - w analityce „Środki transportu” Ma „Środki trwałe w budowie” 900 000 3. Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych - za rok 2008: Wn „Amortyzacja” 300 000 Ma „Umorzenie środków trwałych” - w analityce „Środki transportu” 200 000 - w analityce „Maszyny i urządzenia” 100 000 4. Wyksięgowanie zlikwidowanych trzech zestawów komputerowych z ewidencji bilansowej środków trwałych na podstawie dokumentu LT: Wn „Umorzenie środków trwałych” 10 700 - w analityce „Maszyny i urządzenia” Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 2 000 Ma „Środki trwałe” 12 700 - w analityce „Maszyny i urządzenia” 5. Faktura VAT dokumentująca sprzedaż samochodu ciężarowego: Wn „Pozostałe rozrachunki” 70 000 Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 70 000 6. Wyksięgowanie sprzedanego samochodu ciężarowego z ewidencji bilansowej środków trwałych na podstawie dokumentu LT: Wn „Umorzenie środków trwałych” 210 000 - w analityce „Środki transportu” Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 40 000 Ma „Środki trwałe” 250 000 - w analityce „Środki transportu” 7. Jednostka otrzymała na rachunek bankowy środki pieniężne za sprzedany samochód ciężarowy: Wn „Rachunek bankowy” 70 000 Ma „Pozostałe rozrachunki” 70 000 8. Spółka uregulowała zobowiązanie w wysokości 488 000 zł z tytułu zakupu samochodu ciężarowego (wartość netto samochodu - 400 000 zł): Wn „Pozostałe rozrachunki” 488 000 Ma „Rachunek bankowy” 488 000 Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Tabela 1. Bilans - wybrane pozycje Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Środki trwałe należy wykazywać w bilansie w wartości netto, tj. w wartości początkowej powiększonej o koszty ulepszeń i pomniejszonej o dokonane odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. W aktywach bilansu wykazano w pozycjach: • lit. c) „Urządzenia techniczne i maszyny” - środki trwałe zaliczane do grupy 4 KŚT, • lit. d) „Środki transportu” - środki trwałe zaliczane do grupy 7 KŚT. Zatem wpływ na wartość środków trwałych wykazywanych w bilansie miało: • zwiększenie stanu środków trwałych przez zakup dwóch samochodów ciężarowych, • zmniejszenie stanu środków trwałych przez sprzedaż jednego samochodu ciężarowego i likwidację trzech zespołów komputerowych. Tabela 2. Rachunek zysków i strat - wybrane pozycje Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Dokonane przez jednostkę w ciągu roku obrotowego odpisy amortyzacyjne od środków trwałych należy prezentować w sprawozdaniu w różny sposób w zależności od przyjętego wariantu sporządzania rachunku zysków i strat, tj. porównawczego lub kalkulacyjnego. W przypadku sporządzania porównawczego wariantu RZiS dokonane odpisy amortyzacyjne należy wykazać w pozycji „Amortyzacja”, natomiast w przypadku sporządzania wariantu kalkulacyjnego odpisy amortyzacyjne stanowią element prezentowanych kosztów w układzie kalkulacyjnym. W rachunku zysków i strat oprócz amortyzacji ujmowane są także przychody i koszty związane ze sprzedażą lub likwidacją środków trwałych. Trzeba pamiętać że w przypadku sprzedaży środków trwałych w sprawozdaniu tym należy wykazać saldo (różnicę) między sumą wszystkich przychodów uzyskanych ze zbycia tych środków a ich wartością księgową netto, powiększoną o koszty związane ze sprzedażą. Jeśli różnica ta jest dodatnia, wykazuje się ją w pozycji porównawczego rachunku zysków i strat jako „Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”, a jeśli ujemna - w pozycji porównawczego rachunku zysków i strat jako „Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”. W przypadku sporządzania wariantu kalkulacyjnego zyski i straty ujmuje się odpowiednio w pozycji lub Tabela 3. Zmiana w środkach trwałych w informacji dodatkowej Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Zakres zmian w wartości grup rodzajowych środków trwałych, zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia, jakie jednostka powinna wykazywać w informacji dodatkowej, jest przedstawiony w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości w ust. 1 pkt 1 dodatkowych informacji i objaśnień. Informacja dodatkowa jest uzupełnieniem i rozszerzeniem danych wykazanych w poszczególnych zestawieniach liczbowych składających się na sprawozdanie finansowe. Dlatego w celu zwiększenia czytelności powyższych informacji można przedstawić je w formie tabelarycznej jak na str. 42. Tabela 4. Rachunek przepływów pieniężnych - wybrane pozycje Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Dokonane przez jednostkę w ciągu roku obrotowego odpisy amortyzacyjne od środków trwałych w rachunku przepływów pieniężnych sporządzanym metodą pośrednią w pozycji „Amortyzacja” korygują wynik finansowy in plus. Natomiast w rachunku przepływów pieniężnych sporządzanym metodą bezpośrednią dokonane odpisy amortyzacyjne nie są wykazywane. Wydatki poniesione na zakup lub uzyskane wpływy ze sprzedaży środków trwałych należy ujmować w przepływach pieniężnych z działalności inwestycyjnej. Wpływy i wydatki te wykazuje się w wartości netto, tj. bez podatku od towarów i usług, w pozycji „Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych” lub w pozycji „Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych”. Należy pamiętać o tym, że w rachunku przepływów pieniężnych wykazuje się tylko te zmiany stanu środków trwałych, które powodują w jednostce przepływ pieniężny, tj. wpływ lub wydatek. UWAGA Na dzień bilansowy jednostki powinny dokonać weryfikacji stosowanych zasad wyceny oraz stawek amortyzacji. • art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. b) ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - z 2002 r. Nr 76, poz. 694; z 2008 r. Nr 223, poz. 1466 • załącznik nr 1 do ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości Joanna Gawrońska biegły rewident
Funkcjonowanie jednego okienka w KRS od 10 grudnia 2023 r. Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych (cz. I) Jednym z elementów rocznego sprawozdania finansowego jest rachunek przepływów pieniężnych. Zawiera on przede wszystkim informacje o tym, ile i skąd pozyskano środków pieniężnych oraz na () UWAGA ! Brak uprawnień do
Jednym z elementów sprawozdania finansowego, zgodnie z art. 45 ustawy o rachunkowości, dla jednostek podlegających badaniu jest sprawozdanie z przepływów pieniężnych. Szczegółowe wytyczne co do jego sporządzenia zostały opisane w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 1 (KSR 1). Polskie regulacje przewidują możliwość sporządzania sprawozdania z przepływów pieniężnych (zwanym dalej CF) w jednej z dwóch wersji: w formie bezpośredniej i pośredniej. Z uwagi na tradycję oraz sposób zorganizowania planu kont w naszym kraju, najczęściej wykorzystywaną wersją jest pośredni rachunek przepływów pieniężnych. O ile zawartość merytoryczna poszczególnych pozycji nie powoduje zazwyczaj wątpliwości, to samo techniczne sporządzenie rachunku przepływów często przysparza wielu problemów. Sporządzając rachunek przepływów metodą klasyczną, w pełni na podstawie przepisów KSR nr 1, bardzo częstą sytuacją jest brak zgodności wyliczonych przepływów z bilansową zmianą stanu środków pieniężnych. W celu uniknięcia tego problemu, autor pragnie zaproponować alternatywną metodę ustalania przepływów pieniężnych w oparciu o zmiany stanu pozycji księgowych. Metoda ta gwarantuje zgodność pomiędzy bilansową zmianą stanu środków pieniężnych a przepływami oraz znacznie upraszcza sporządzenie not dla przepływów pieniężnych. Metoda zmian stanu zakłada zasadniczo trzy etapy prac, mające na celu przejście od zmian stanu na kontach do rzeczywistych przepływów pieniężnych zaprezentowanych zgodnie z wymogami KSR 1. Na te etapy składają się: ujęcie zmian stanu wszystkich pozycji bilansowych za wyjątkiem środków pieniężnych w arkuszu rachunku przepływów pieniężnych, co doprowadza do zgodności wykazanych przepływów z bilansową zmianą stanu środków pieniężnych, sporządzenie tabel z wykazaniem poszczególnych czynników, które złożyły się na różnice pomiędzy bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia wybranych pozycji, korekty prezentacyjne w oparciu o sporządzone tabele na etapie II, mające na celu zadośćuczynienie wymogom KSR 1. Dzięki takiemu podziałowi pracy możliwe jest łatwe prześledzenie prawidłowości sporządzenia rachunku przepływów oraz wypełnienie not, które wymagają ujawnienia różnic pomiędzy bilansową zmianą stanu pozycji a zmianą stanu wykazaną w przepływach pieniężnych. ETAP I: ujęcie zmian stanu Podstawową zasadą rachunkowości jest to, że suma aktywów w bilansie zawsze musi być zgodna z sumą pasywów. Taka sama sytuacja związana jest ze zmianą tych pozycji w ciągu okresów, tj. wzrost aktywów musi być identyczny jak wzrost pasywów. W oparciu o tę prawidłowość możliwe jest ustalenie zmiany stanu środków pieniężnych tak, jak zaprezentowano w przykładzie nr 1. Przykład 1 Uproszczony bilans spółki na oraz przedstawia się następująco: Pozycja Zmiana stanu Aktywa trwałe +200 Zapasy 500 650 -150 Należności 550 300 +250 Środki pieniężne 100 150 -50 RAZEM AKTYWA +250 Kapitał własny +100 Rezerwy 200 450 -250 Zobowiązania 650 250 +400 RAZEM PASYWA +250 Można więc stwierdzić, że: zmiana stanu pasywów (+250) minus zmiana stanu aktywów trwałych (+200), minus zmiana stanu zapasów (-150) minus zmiana stanu należności (+250) równa się: 250 – (200-150+250) = -50 Powyższa kwota jest tożsama ze zmianą stanu środków pieniężnych. Pierwszy etap sporządzania rachunku przepływów pieniężnych metodą zmian stanu polega więc na naniesieniu cząstkowych zmian stanu poszczególnych pozycji do arkusza z wyliczeniem przepływów. Należy jednak pamiętać o tym, że zmiany stanu aktywów wykazywane będą z minusem, natomiast zmiany stanu pasywów z plusem. Istotną różnicą w stosunku do wyliczania CF jest to, że wykazujemy zmiany stanu wszystkich pozycji, w tym także kredytów i pożyczek, inwestycji, aktywów trwałych itp., które normalnie nie są wykazywane w zmianach stanu. Ważną kwestią jest także wykazanie ww. zmian stanu w odpowiedniej pozycji, tak aby już na tym etapie rozbieżność z KSR 1 była jak najmniejsza. Poniżej zestawiono propozycję co do przypisania poszczególnych zmian stanu do pozycji rachunku przepływów. Pozycja bilansu Pozycja w przepływach pieniężnych (metoda pośrednia) Wartości niematerialne i prawne Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych Rzeczowe aktywa trwałe Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych Inwestycje długoterminowe Na aktywa finansowe RMK Zmiana stanu RMK Zapasy Zmiana stanu zapasów Należności handlowe Zmiana stanu należności Należności pozostałe Zmiana stanu należności Kapitał własny Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli Rezerwy Zmiana stanu rezerw Zobowiązania handlowe Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów Zobowiązania pozostałe Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów Zobowiązania finansowe (pożyczki, kredyty, leasing itp.) Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów RMP Zmiana stanu RMK Przy takiej prezentacji należy pamiętać, że kredyty i pożyczki na I etapie wykazane są w działalności operacyjnej, pomimo że jest to niezgodne z krajowym standardem. Na kolejnych etapach ta pozycja zostanie wyłączona i zaprezentowana w działalności finansowej. Przykład 2 prezentuje ujęcie zmian stanu w CF, zgodnie z powyższym zestawieniem. Przykład 2 Spółka posiada uproszczony bilans analogiczny do bilansu z przykładu nr 1. Ujęcie zmian stanu bilansu w CF jest zatem następujące: Pozycja CF Pozycja bilansu Kwota Działalność operacyjna Zmiana stanu rezerw Rezerwy -250 Zmiana stanu zapasów Zapasy +150 Zmiana stanu należności Należności -250 Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów Zobowiązania +400 Razem +50 Działalność inwestycyjna Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych Aktywa trwałe -200 Razem -200 Działalność finansowa Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli Kapitały własne +100 Razem +100 Przepływy pieniężne razem -50 Bilansowa zmiana środków pieniężnych -50 Jak widać w powyższej tabeli, udało się sporządzić zamykające się wewnętrznie przepływy pieniężne, które następnie zostaną doprowadzone do pełnej zgodności z KSR 1. ETAP 2 – zestawienie tabeli ruchów Na tym etapie niezbędne jest zebranie danych na temat zdarzeń, do których faktycznie doszło w spółce w ciągu okresu. Dane te będą służyły do wyjaśnienia zmian w poszczególnych kategoriach, np. kredytach i pożyczkach pomiędzy bilansem otwarcia a końcem okresu. Etap ten jest niezwykle ważny, ponieważ umożliwia następnie, w etapie III, sporządzenie sprawozdania zgodnego ze standardami krajowymi. Zasadniczymi pozycjami wymagającymi wyjaśnienia są wszystkie pozycje, które zgodnie z metodą klasyczną nie byłyby zaprezentowane w działalności operacyjnej. Do takich pozycji w bilansie należą: inwestycje finansowe, udzielone pożyczki, zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek, inne zobowiązania finansowe (np. leasing), RMP (np. dotacje). Generalnie, główną przyczyną zmian w ciągu roku mogą być następujące kwestie: zwiększenie kapitału/zakup, spłata kapitału/sprzedaż, naliczenie odsetek, spłata odsetek. Uzgodnienie tego typu należy przygotować dla wszystkich pozycji, których przykłady opisano powyżej. Sporządzenie tabelek z uzgodnieniem zaprezentowano w przykładzie nr 3. Przykład 3 Dla spółki opisanej w przykładzie nr 1 i 2 stwierdzono, co następuje: spółka posiadała zobowiązanie z tytułu pożyczki o saldzie 100 na i 450 na Spółka dokonała spłaty kapitału pożyczki w wysokości 50, zaciągnęła nową pożyczkę na kwotę 400 oraz naliczyła i zapłaciła odsetki w wysokości 100, spółka w 2016 roku zainwestowała w akcje kwotę 200, co zostało ujęte w aktywach trwałych, spółka osiągnęła w 2016 rok zysk w wysokości 150 i wypłaciła dywidendę w wysokości 150 z wyniku roku poprzedniego. Spółka wyemitowała także nowe akcje o wartości 100. Poniżej sporządzono tabele zmian w okresie dla poszczególnych pozycji: Zobowiązania z tyt. pożyczek Inwestycje długoterminowe Kapitał własny BO 100 0 Zwiększenie/zakup +400 +200 +100 Zmniejszenie/spłata -50 Naliczenie odsetek +100 Spłata odsetek -100 WF za 2016 rok +150 Zapłata dywidendy -150 BZ 450 200 Zmiana stanu +350 +200 +100 Na podstawie tak sporządzonego zestawienia możliwe będzie na etapie III prawidłowe zaprezentowanie danych. Dodatkowo na etapie II spółka powinna zebrać różnorodne inne dodatkowe dane, takie jak wysokość amortyzacji, zmiana stanu zobowiązań inwestycyjnych, ewentualne kompensaty zobowiązań z należnościami, odpisy aktualizujące środki trwałe itp. ETAP III – korekty prezentacyjne Posiadając uzgodniony CF do zmiany stanu środków pieniężnych oraz pełnię wiedzy co do zdarzeń w spółce, możliwe jest na etapie III takie skorygowanie CF, aby było ono zgodne z KSR 1. Z uwagi na przejrzystość, autor zaleca wprowadzanie poszczególnych korekt w kolejnych kolumnach. Ponieważ przepływy są już zgodne z bilansową zmianą stanu środków pieniężnych, to każda korekta w każdej kolumnie powinna sumować się do zera, czyli jeżeli w jednym wierszu dodaje się pewną kwotę, to w innym wierszu ta kwota powinna być ujęta z przeciwnym znakiem. Mechanizm funkcjonowania korekt został zaprezentowany w przykładzie 4. Przykład 4 Zaprezentowano korektę związaną z otrzymanymi pożyczkami dla spółki z przykładów wcześniejszych. Spółka wykazała zmianę stanu zobowiązań w wysokości +400, z czego zmiana stanu z tytułu pożyczek wynosi +350, a więc zmiana stanu pozostałych zobowiązań wynosi +50. W poniższej tabeli ujęto poszczególne korekty. Pozycja CF Kwota Spłata kapitału Nowe pożyczki Naliczenie odsetek Spłata odsetek Po korektach Działalność operacyjna Odsetki i udziały w zyskach +100 +100 Zmiana stanu zobowiązań +400 +50 -400 +100 -100 +50 Działalność finansowa Kredyty i pożyczki +400 +400 Spłaty kredytów i pożyczek -50 -50 Odsetki -100 -100 Przepływy pieniężne razem -50 0 0 0 0 Bilansowa zmiana środków pieniężnych -50 Korekta z tytuły spłaty kapitału została wykazana z minusem w działalności finansowej, ze względu na to, że jest to realny wypływ pieniędzy ze spółki. Następnie skorygowano z przeciwnym znakiem zmianę stanu zobowiązań z uwagi na to, że pierwotnie, na etapie I, zmianę stanu pożyczek ujęto łącznie ze wszystkimi zobowiązaniami. Korektę z tytułu zaciągnięcia nowych pożyczek wykazano w działalności finansowej ze znakiem dodatnim ze względu na to, że jest to wpływ gotówki do spółki. Następnie skorygowano zmianę stanu zobowiązań z uwagi na grupowanie na etapie I. Korektę z tytułu naliczenia odsetek za 2016 rok wykazano z plusem w pozycji działalności operacyjnej, ponieważ w wyniku finansowym zostały one ujęte jako koszt, a z uwagi na to, że nie są one przepływem pieniężnym, a jedynie kosztem, nie powinny mieć wpływu na CF. Korekta ta dokonuje się automatycznie poprzez wyłączenie zmiany stanu pożyczek do zmiany stanu zobowiązań na etapie I, jednakże KSR 1 wymaga wykazania tego tytułu w pozycji korekta ta ma więc na celu prezentacyjne jej przesunięcie do odpowiedniego wiersza. Ostatnia korekta polega na ujęciu zapłaconych odsetek w działalności finansowej ze znakiem ujemnym (jako wypływ gotówki) i następnie skorygowaniu zmiany stanu pożyczek ze znakiem przeciwnym, analogicznie jak w poprzednich kolumnach. W konsekwencji wszystkie korekty sumują się w wierszach do 0, a więc nie zmieniają łącznej sumy przepływów pieniężnych. Dodatkowo w pozycji zmiany stanu zobowiązań pozostał jedynie wpływ zmiany stanu zobowiązań handlowych i innych, która powinna być prezentowana w tym miejscu. Analogicznie jak w przykładzie 4 należy postępować ze wszystkimi korektami. Poniżej zestawiono i omówiono najczęściej pojawiające się korekty na tym etapie, wraz z uzasadnieniem. Korekta zysku za okres – WF za okres powinien być wykazany w działalności operacyjnej, dlatego należy go przesunąć ze zmiany stanu kapitałów własnych do pozycji zysk (strata) netto. Korekta amortyzacji – amortyzacja jest kosztem niepieniężnym, wpływa jednakże na zmianę stanu ŚT i WNIP. W związku tym zmianę stanu należy skorygować in minus, a samą amortyzację wykazać w pozycji Amortyzacja ze znakiem dodatnim. Korekta o sprzedaż/likwidację ŚT i WNIP – przepływem pieniężnym w przypadku tej transakcji są jedynie wpływy ze sprzedaży, dlatego należy skorygować zmianę stanu ST i WNIP o wartość netto, przychody ze sprzedaży wykazać ze znakiem dodatnim w pozycji Wpływy ze sprzedaży, natomiast wynik całej transakcji powinien korygować działalność operacyjną w pozycji Wynik z działalności inwestycyjnej. Korekta o zmianę stanu zobowiązań i należności inwestycyjnych – korekta związana jest z faktem, że samo ujęcie faktury na ŚT lub ŚT w budowie nie oznacza jeszcze realnego wypływu gotówki. Faktura taka jednak wpływa na zmianę stanu, dlatego należy wyłączyć z niej te dokumenty, które nie zostały zapłacone w ciągu roku. Zmiana stanu zobowiązań inwestycyjnych będzie korygowała pozycję oraz 8, natomiast zmiana stanu należności inwestycyjnych (nieotrzymanych płatności za sprzedane aktywa) będzie korygowała pozycje oraz Zmiany stanu mogą być zarówno ujemne, jak i dodatnie, dlatego znaki korekty mogą być różne. Analogiczna korekta będzie miała miejsce w przypadku sprzedaży i zakupu innych aktywów, np. inwestycji. Korekta o umowy leasingowe – umowy leasingowe są bardzo podobne jak korekty dotyczące zaciągniętej pożyczki opisane w przykładzie 4, z tym wyjątkiem, że transakcja związana jest z otrzymaniem nowych środków trwałych zamiast z przepływem pieniądza, dlatego zaciągnięcie nowych umów leasingowych powinno korygować zmianę stanu ŚT zamiast pozycję w działalności finansowej. Otrzymane dotacje – wpływają na zmianę stanu RMK. O ile samo otrzymanie dotacji związane jest z wpływem gotówki, tak korekty mają na celu prawidłowe zaprezentowanie w CF tego zdarzenia. Wpływ dotacji powinien być wykazany w działalności finansowej, dlatego należy skorygować ze znakiem minus zmianę stanu RMK oraz ze znakiem dodatnim pozycję Rozliczenie w przychody otrzymanych dotacji w poprzednich okresach należy skorygować jedynie w działalności operacyjnej w pozycji ze znakiem ujemnym oraz zmianę stanu RMK ze znakiem dodatnim. W zależności od transakcji, które nastąpiły w okresie, mogą pojawić się także inne korekty. Dzięki sporządzaniu CF zgodnie z powyższym wzorcem łatwiejsze jest prześledzenie ewentualnych błędów oraz przygotowanie not objaśniających do tego sprawozdania.
Rachunek przepływów pieniężnych jest elementem sprawozdania finansowego. Sprawozdanie finansowe zawierające rachunek przepływów pieniężnych, mają obowiązek sporządzać podmioty, które podlegają corocznemu badaniu przez biegłego rewidenta. Podmioty te zostały wymienione w art. 64 ust.1 ustawy o rachunkowości z dnia 29 września
Podatki Online- Rachunkowość przepływów pieniężnych CASH FLOW aspekt sprawozdawczy. Techniki sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. 16 - 17 kwietnia 2020 r. - CEL SZKOLENIA Przekazanie praktycznej wiedzy z zakresu rachunku przepływów pieniężnych. PROGRAM Dzień 1 Rachunek przepływów pieniężnych w polskiej praktyce gospodarczej. Standardy rachunkowości w zakresie przepływów pieniężnych. Identyfikacja poszczególnych obszarów tematycznych, z uwzględnieniem najczęściej pojawiających się w praktyce problemów metodologicznych i merytorycznych, w tym: różnice kursowe, odsetki i dywidendy, kredyty w rachunku bieżącym, aktualizacja wartości, darowizny i dotacje, leasing finansowy, wkłady niepieniężne, koszty emisji, ograniczona możliwość dysponowania itp. Uproszczony przykład sporządzania rachunku przepływów pieniężnych - analiza rozwiązań z komentarzem. Dzień 2 Technika sporządzania rachunku przepływów pieniężnych metodą pośrednią. Sformułowanie założeń sporządzania rachunku przepływów pieniężnych metodą korekt bilansowych. Prezentacja zestawień technicznych pomocnych przy sporządzaniu rachunku przepływów pieniężnych metodą pośrednią. Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych na podstawie rozbudowanego przykładu liczbowego. Zasady budowania zestawień pomocniczych, sprawdzanie ich zgodności oraz powiązań między nimi. Eliminacje obrotów wewnętrznych niepieniężnych w zestawieniach roboczych. Ustalanie wartości przepływów pieniężnych z poszczególnych rodzajów działalności. Komentarz końcowy. HARMONOGRAM Dzień pierwszy 09:45 - 10:00 Logowanie 10:00 - 11:30 Szkolenie 11:30 - 11:45 Przerwa 11:45 - 13:30 Szkolenie 13:30 - 14:00 Przerwa 14:00 - 16:00 Szkolenie 16:00 Zakończenie pierwszego dnia szkolenia Dzień drugi 09:00 - 10:30 Szkolenie 10:30 - 10:45 Przerwa 10:45 - 13:00 Szkolenie 13:00 - 13:30 Przerwa 13:30 - 15:30 Szkolenie 15:30 Zakończenie szkolenia PRELEGENCI Prof. dr hab. Ewa Śnieżek - ekspert i trener CASH FLOW, współautor Krajowego Standardu Rachunkowości Nr 1 “Rachunek Przepływów Pieniężnych” oraz wielu publikacji na temat przepływów pieniężnych “Przewodnik po Cash Flow - metodologia i techniki sporządzania według znowelizowanej ustawy o rachunkowości”, stały współpracownik Komitetu Krajowych Standardów Rachunkowości, wykładowca wielu wyższych uczelni. Uczestniczyła w pracach nad nowelizacją ustawy o rachunkowości. CENA SZKOLENIA 1150 + 23% VAT koszt udziału jednej osoby 1050 + 23% VAT koszt udziału jednej osoby przy zgłoszeniu 2 lub więcej osób Zarejestruj się ON-LINElub pobierz, wypełnij i odeślij formularz zgłoszeniowy:
mz1jXIQ. 0qzpukanw9.pages.dev/3600qzpukanw9.pages.dev/1460qzpukanw9.pages.dev/1800qzpukanw9.pages.dev/2370qzpukanw9.pages.dev/3740qzpukanw9.pages.dev/1640qzpukanw9.pages.dev/3210qzpukanw9.pages.dev/1120qzpukanw9.pages.dev/178
darowizna w rachunku przepływów pieniężnych
